In dit gedeelte van deze website worden veel grafieken getoond van voetafdruk gegevens van verschillende gebieden (landen/werelddelen). We proberen hierbij enige uitleg te geven, hetgeen natuurlijk onze interpretatie van de grafieken is.
Alle gegevens komen van het Footprintnetwork. Bij de biocapaciteit gegevens is 15% gereserveerd voor natuur. De biocapaciteit-getallen op deze website zijn dus 15% lager dan de "ruwe" gegevens die het footprintnetwork verstrekt.
In de discussienota vindt u onderaan pagina 4 een tabel waarin voor de gehele wereld, enkele werelddelen, de EU en een aantal landen de stand van 2007 is weergegeven. Met daarbij mogelijke scenario's om per land, per combinatie van landen (EU) het of gehele wereld weer terug te keren naar een duurzame situatie.
Ecological Footprint Explorer
De grafieken op deze site zijn van tijdreeksen tot 2007, die rond 2010 waren geleverd door het Global Footprint Network.
Inmiddels heeft het Global Footprint Network een hele mooie Ecological Footprint Explorer gepubliceerd, waarin de meest recente gegevens overzichtelijk worden gepresenteerd. Zie ook de presentatie van deze explorer:
Grafieken voetafdruk-gegevens van 1961-2007, gehele wereld
Hieronder ziet u de grafieken van de voetafdruk, biocapaciteit en bevolking voor de gehele wereld. Ze zijn gemaakt met gegevens van het Global Footprint Network uit 2010. Onder elke grafiek staat commentaar. De grafieken in de volgende pagina's zijn op vergelijkbare wijze geordend.
De totalen tonen gestaag stijgende lijnen van:
bevolking (blauw), van ruim 3 miljard mensen in 1961 tot meer dan 6 miljard in 2007, en
voetafdruk (rood), meer dan een verdubbeling, tot een astronomische 18 miljard mondiale hectares in 2007.
Vergelijk dit met de beschikbare biocapaciteit (groen) van 10 miljard mondiale hectares, die nagenoeg constant is gebleven. Dat is ook logisch want de mondiale biocapaciteit is het aantal werkelijke hectares dat voor menselijk gebruik biomassa levert en afval "verwijdert" (CO2). Het aantal hectares dat bijvoorbeeld voor landbouw in productie kan worden genomen kan nauwelijks meer stijgen aangezien vrijwel alle vruchtbare grond in de wereld wordt gebruikt door de mens.
Beschouwen we voetafdruk p.p. en biocapaciteit p.p. dan zien we (net als in de grafiek erboven) dat het moment van overshoot rond 1970 viel. In de jaren 60 en 70 steeg de voetafdruk p.p., vergelijkbaar met de gemiddelde welvaart p.p. Daarna is de voetafdruk p.p. geleidelijk aan afgenomen, wat wijst op:
wellicht een iets soberder levensstijl in de rijke landen
grotere armoede in grote delen van de arme landen.
Na de eeuwwisseling lijkt de voetafdruk weer iets te stijgen. Met gegevens per land of continent kunnen we deze mogelijke trend nader analyseren. Zie ook de volgende grafiek.
De biocapaciteit p.p. is gestaag gedaald, wat het directe gevolg is van een stijgende bevolking.
Geconcludeerd mag worden dat in de jaren 60 en 70 zowel bevolkingsgroei als toenemende voetafdruk p.p. bijdroegen aan grotere milieubelasting (voetafdruk totaal). In de afgelopen 30 af 40 jaar komt de toenemende voetafdruk volledig door de groeiende bevolking, met uitzondering van de laatste 10 jaren.
De jaarlijkse groei van de bevolking is in de periode 1961 tot 2007 gedaald van:
2% per jaar in de jaren 60 en 70, wat neer kwam op een verdubbeling in 35 jaar, tot:
1,2% per jaar in deze eeuw, wat nog altijd neerkomt op 80 miljoen mensen per jaar erbij, of een verdubbeling in 60 jaar.
De jaarlijkse groei van de voetafdruk vertoont, waarschijnlijk door fluctuaties in de vele statistische gegevens, een grillig verloop. In een poging om de trends te tonen zijn twee trendlijnen getekend:
De lineaire trendlijn een daling van de groei van voetafdruk p.p. (wereldwijd) tot een lichte krimp in deze eeuw.
De niet-lineaire trendlijn ("Poly.") geeft echter een totaal ander beeld: na een daling van de groei (jaren 60 en 70) en zelfs krimp in de jaren 80 stijgt de voetafdruk p.p. weer in deze eeuw.
Trendlijnen
De getoonde trendlijnen (lineair en niet-lineair (Poly.)) pogen het verloop (van de voetafdruk p.p.) weer te geven. Met de statistische interpretatie van deze trendlijnen moet voorzichtig worden omgegaan.
Een lineaire trendlijn geeft slechts een betrouwbaar beeld als de gegevens zich in ongeveer een rechte lijn "ontwikkelen". Als er veranderingen in het verloop optreden, is een lineaire trendlijn niet meer betrouwbaar.
Met een polynoom wordt geprobeerd een niet-lineaire trendlijn door de data te construeren (niet-lineair betekent niet-een-rechte-lijn). Hierdoor kan bijvoorbeeld eerst een daling, dan een stabilisatie en vervolgens weer een stijging worden geconstateerd. De statistische relevantie van deze polynoom (niet-lineaire trendlijn) is ook niet altijd even duidelijk. Als de niet-lineaire trendlijn ongeveer samenvalt met de lineaire trendlijn mag geconcludeerd worden dat de trendlijn betrouwbaar is.
In de vervolgpagina's zullen details worden getoond voor werelddelen en landen.
