Ga naar home van Werkgroep Voetafdruk Nederland
Home
Columns
 Een economie naar behoefte, Arnold Bomans (4 juli)
 Footprint Justice, Jan Juffermans (maart 2021)
 De tol van netto nul, Arnold Bomans (23 februari 2021)
 Burgerberaad over de milieucrisis, Arnold Bomans (23 februari 2021)
 Grenzen aan de groei opnieuw, Han Snijders (november 2020)
 Planet of the Humans, Quintijn Hoogenboom (20 september 2020)
 Opinie Energietransitie in Trouw, Quintijn Hoogenboom (20 augustus 2019)
 De onbewoonbare aarde en Warme aarde, koel hoofd vergeleken, Quintijn Hoogenboom (28 juli 2019)
 Biodiversiteit, bomen en Steenbreek, Jan Juffermans (15 mei 2019)
 Dode bomen, Han Snijders, april 2019
 

Planet of the Humans

Hier de film met Nederlandse ondertiteling:

Planet of the Humans Nederlands ondertiteld via YouTube

Debat Energy Academy

Op 22 juni mocht ik deelnemen aan een debat over deze film. De twee andere sprekers waren kritisch over de film. Ik moest concluderen dat de film volledig terecht was en kon de boodschap volledig beamen en ondersteunen. Hierbij de presentatie die ik gaf, vooral gericht op de Voetafdruk, en in het Engels.

presentation Quintijn Hoogenboom Footprint Population June 22 2020 new energy coalition.pdf (pdf 408kb).

Hieronder mijn ingekorte betoog bij deze presentatie:

Bedankt dat ik hier mag spreken over de ecologische voetafdruk, in relatie tot de bevolking, en commentaar mag geven op de film de Planet of the Humans.

Allereerst wil ik zeggen dat ik de makers van deze film steun bij bijna elke uitspraak die ze doen, vooral over de bevolking en over de onmogelijkheid om hernieuwbare energie, elektriciteit, ooit te laten werken.

Hoewel ik aanneem dat jullie allemaal het Voetafdruk-model kennen en er een intuïtief idee van hebben, wil ik een paar korte opmerkingen maken over het model. Ten eerste is de totale voetafdruk (energie en materiaal verbruikt door de samenleving in een jaar) gelijk aan de bevolking maal de gemiddelde voetafdruk per persoon. Onthoud deze open-deurvergelijking.

(…)

Er is meer dan deze lineaire formule.

Naarmate samenlevingen dichter worden, heeft de samenleving een eigen voetafdruk om zichzelf in stand te houden.

Samen met een exponentiële groei van de bevolking, groeit deze samenleving zelfs dubbel exponentieel, vanwege het materiaal en vooral de energie die het nodig heeft. Denk als een klein voorbeeld aan alle dingen die op elkaar gaan, wolkenkrabbers en ondergronds, tunnels, enz.

Het bouwen van een tunnel is extreem energie-intensief in vergelijking met alleen werken op de grond. Denk daar eens aan wanneer je door een tunnel rijdt!

Dit boek van de Nederlandse bioloog en ecoloog Rob Hengeveld, zowel in het Engels als vertaald in het Nederlands, beschrijft dit overweldigende effect van een steeds groter wordende complexe samenleving met haar eigen energiebehoeften.

Energierendement/EROI

Een ander ding, misschien een beetje verwijderd van de ecologische voetafdruk, maar waar ik me de afgelopen jaren mee bezig heb gehouden, is de energie-efficiëntie van energieproductie, vooral elektriciteit. De maatstaf hiervoor is de EROI, energy return on investment.

Dit is een essentieel getal voor elke energiebron. Het laat zien dat alle hernieuwbare energiebronnen niet kunnen concurreren met fossiele brandstoffen, en zelfs de EROI voor fossiele brandstoffen wordt snel lager en lager omdat de piek van bijna alles al is gepasseerd of op het punt staat te passeren. Zie enkele voorbeelden in de film.

Ik zou willen voorstellen om dieper in te gaan op deze zeer belangrijke maatstaf voor het beoordelen van energiebronnen!

Terug naar de film:

Ik moet concluderen dat alle claims in de film correct zijn.

In discussies geeft Michael Moore echter de schuld aan het kapitalisme en de grote industrieën. Ik denk dat dat niet juist is. Die grote industrieën en het kapitalisme, hoewel ik er ook geen voorstander van ben, zijn nodig voor het beheer van onze complexe overvolle samenleving. We gebruiken allemaal de producten van al deze grote industrieën.

Dus wat dan?

Ik ben buitengewoon pessimistisch over de mogelijkheden om dingen in een goede richting te veranderen.

  • Omkering van de bevolkingsgroei zou moeten gebeuren, is mogelijk, en in sommige landen bijna op handen, maar is voor de langere termijn. Maar nodig om te pushen.
  • Dus voor potentiële ouders: denk goed na voordat je kiest voor één of twee kinderen en voor politiek / overheid, propageer zo'n uitspraak.
  • Regionalisering van economieën is een mogelijkheid om de complexiteit van samenlevingen te verminderen. Het verlaagt ook de transportkosten.
  • Dus stop met vliegen, minimaliseer de scheepvaart over de oceanen.
  • Maar stop bijvoorbeeld ook met 5G-netwerken. We hebben ze niet nodig en ze zijn enorm duur in materiaal en energie.
  • Invoering van een rantsoeneringssysteem op consumentenniveau.
  • En tot slot natuurlijk, minimaliseer of stop je consumptie van vlees en vis en zuivel!

Quintijn Hoogenboom