![]() |
Home |
Introductie |
Diverse Maten |
Uw Voetafdruk |
Nieuws |
Gemeenten |
Tips |
Rapporten
|
Materiaal |
Voor reacties kunt u met de De Kleine Aarde contact opnemen: info@dekleineaarde.nl of via Postbus 151, 5280 AD Boxtel. |
Bekijk hier het actuele nieuws.
- Nieuws van december 2002 - EU-methode voor gemeenten en regio's is klaar De eerder aangekondigde nieuwe methode voor de meting van de Voetafdruk van een gemeente of grotere regio is nu klaar! Formeel is dit de 'Footprint tool for Sub Geographical Areas' van het European Common Indicators Project (ECIP). Hij kan gratis besteld worden bij ecip@ambienteitalia.it of evt. bij De Kleine Aarde, via emailadres j.juffermans@dekleineaarde.nl. Het voordeel van het eerste adres is dat daar de organisatie achter zit die er in Europa mee gaat werken en tegelijk allerlei vragen kan beantwoorden; daar zijn ze voor ingehuurd. Deze methode werd - in overleg met een Europese werkgroep - ontwikkeld door het bureau Best Foot Forward in Oxford in het kader van de European Sustainable Cities and Towns Campaign, dat een bureau heeft in Brussel (zie www.sustainable-cities.org). Er worden nog enkele gemeenten gezocht die aan de eerste ronde van metingen willen meedoen. Eind januari 2003 hoopt men de gegevens van de eerste groep gemeenten binnen te hebben. Ruim 9000 metingen op twee Voetafdruk-sites De jongeren hebben gewonnen. De Jongerenraad
voerde een Footprint-campagne en heeft daarmee heel wat aandacht getrokken.
Met hun site www.voetafdruk.nl
verzamelden ze tot half december in totaal 4959 volledige metingen van
de voetafdruk. Het gemiddelde van al die metingen komt wonderwel uit op
het Nederlandse gemiddelde: 4,708 hectare. Studiedag met Voetafdruk voor docenten Basisvorming Speciaal voor docenten Verzorging, Biologie en Aardrijkskunde van de Basisvorming is er op 29 januari 2003 een studiedag met als thema 'Met het oog op een Duurzame Wereld', De dag, van 9.00 - 16.30 uur, wordt op De Kleine Aarde in Boxtel gehouden, in samenwerking met de KPC Groep. Doel van de studiedag is docenten meer inzicht te geven in de verschillende aspecten van duurzame ontwikkeling. Er worden concrete ideeën en handvatten (div. lespakketten) aangereikt om duurzame ontwikkeling in de les vorm te geven. Eén van de methoden is de Mondiale Voetafdruk. Meer informatie over het programma en de kosten via tel. 0411-684921 of info@dekleineaarde.nl. Voetafdruk in speciaal nummer Civis Mundi Van het tijdschrift Civis Mundi is enkele maanden geleden een speciaal nummer over 'Duurzame Ontwikkeling als mondiaal probleem' verschenen. Grote nadruk ligt in de artikelen op de noodzaak van herverdeling van de mondiale gebruiksruimte. Twee auteurs verwijzen in hun bijdrage uitdrukkelijk naar de Voetafdruk. Dr. Michel van Hulten doet dat in het artikel 'Na ons de zondvloed?'. De tweede is prof. dr. Hans Lyklema in zijn artikel 'Echte duurzaamheid, een natuurwetenschappelijke aanpak', waarin hij nuchter aantoont dat ontkoppeling tussen economische groei en milieu onmogelijk is! Over het thema is onlangs ook een symposium gehouden. Voor meer informatie: tel. 010-4182580 of couwenberg@few.eur.nl. Oproep over gebruik Voetafdruk Graag ontvangen we informatie over het
gebruik van de Voetafdruk op scholen, in gemeenten en in andere gevallen.
We willen daar graag melding van maken in deze rubriek. Op die manier
kan mogelijk vaker onderling ervaring worden uitgewisseld.
- Nieuws van november 2002 - De belangstelling voor de voetafdruk groeit. Dat is o.a. af te meten aan de aanvragen voor lezingen en de afname van quick scans. In november is de derde oplage van 10.000 ex. van de scan gedrukt. De bedragen erop zijn nu in euro's en het formulier is op een aantal punten verbeterd aan de hand van opmerkingen uit de praktijk. Zo zijn de persoonlijke vragen naar voren gehaald en wordt nadrukkelijk gewezen op de scheiding van vervoer voor privé en werk. Daar werden wel eens fouten mee gemaakt. Alleen het vervoer naar het werk en terug naar huis telt mee voor de eigen voetafdruk. Alle vervoer tijdens het werk zelf hoort bij de voetafdruk van de producten en diensten die onze bedrijven en instellingen leveren. Anders zou je dubbeltellingen krijgen. De nieuwe quick scans kunnen bij De Kleine Aarde besteld worden. Bijv. 25 ex. kosten 4,- euro, 250 ex. 26,35 euro, inclusief verzendkosten. Haarlem vergelijkt Voetafdruk met Mutare De gemeente Haarlem heeft besloten begin 2003 een campagne met de Mondiale Voetafdruk te starten. Op diverse plaatsen zal een tentoonstellingen worden geplaatst, om te beginnen in het gemeentehuis. De nodige materialen zijn bij De Kleine Aarde besteld. Haarlem gaat de bestaande tentoonstelling van 7 panelen gebruiken, maar de laatste poster wordt voorzien van eigen foto's en informatie. Daarop komt de vergelijking tussen de gemiddelde Nederlandse voetafdruk van 4,7 ha en de voetafdruk van zusterstad Mutare in Zimbabwe, namelijk 1.3 ha. Centraal in de tentoonstelling staat een computer, waarmee mensen de quick scan kunnen invullen zodat ze in vijf tot tien minuten weten waar ze zelf staan. Zo worden mensen bijvoorbeeld aan het denken gezet over de vraag hoe Haarlem en Mutare op gelijke voet kunnen komen. Studiedag docenten Verzorging, Biologie en Aardrijkskunde Op woensdag 29 januari 2003 wordt op De Kleine Aarde een studiedag gehouden over duurzaamheid en voeding. De dag heeft als titel 'Met het oog op een Duurzame Wereld' en wordt samen georganiseerd met de KPC Groep. Naast bestaande lespakketten wordt ook de Mondiale Voetafdruk gebruikt. Er worden dus concrete handvatten aangereikt om duurzaamheid in de les vorm te geven. De studiedag is bedoeld voor docenten Verzorging, Biologie en Aardrijkskunde van de basisvorming. Nadere informatie: tel. 0411-684921 of info@dekleineaarde.nl. Jongeren in actie met de Foodprint De Nationale Jongerenraad, die eerder al de succesvolle campagne 'Foot Fight' met de voetafdruk voerde, bereidt een nieuwe campagne voor. Deze keer gaat men speciale aandacht geven aan de voetafdruk van voeding, ofwel de Foodprint. Dat is een goede keuze, want voeding is een belangrijk deel van onze voetafdruk. We gebruiken die producten immers drie keer per dag. En in toenemende mate ook nog het een en ander tussendoor. In de publicatie 'Naar een grenzeloos duurzame gemeente' staat de uitsplitsing van de Amsterdamse gemiddelde voetafdruk. Ondanks het feit dat er daar minder vlees wordt gegeten, is de voetafdruk voor voeding 39% van het totaal. Op voeding kan qua energie- en ruimtegebruik vast nog heel wat bespaard worden. De campagne zal het leren. Bij het Van Hall Instituut in Leeuwarden wordt de Mondiale Voetafdruk van de gemeente Helmond berekend. Dat wordt gedaan in opdracht van de gemeente. De methode die hiervoor gebruikt wordt is dezelfde als die reeds voor 10 andere Nederlandse gemeenten is toegepast: de acht gemeenten van het proefproject (zie onder 'Gemeenten' op deze site) en later ook Amsterdam en Boxtel. Opmerkelijk is dat van die tien gemeenten Amsterdam de kleinste voetafdruk heeft, namelijk 4,2 ha. Dat is een halve hectare kleiner dan het Nederlands gemiddelde. Ander onderzoek bevestigt dit beeld, want daaruit bleek dat met name het autogebruik, het autobezit en ook het vleesgebruik in onze hoofdstad beduidend lager ligt dan gemiddeld in Nederland. Ellen helpt voetafdruk verkleinen Lang Lekker Leven; dat is de aantrekkelijke slogan van de moderne leefstijl-site van Ellen: www.ellenswebsite.nl. Je vindt er wekelijks recepten met groenten van het seizoen, achtergrond-informatie over biologische voeding, milieutips, informatie voor de moestuin, een verwijzing naar de voetafdruk en nog veel meer. Kortom: Ellen helpt u op een leuke manier met het verkleinen van uw voetafdruk. Ze geeft ook een kijkje in haar eigen leven, er kan gediscussieerd worden en vragen staat vrij. Ellen is een project van Natuur en Milieu Overijssel in Zwolle om duurzaam leven te stimuleren, maar we kunnen er in het hele land van meegenieten. Tot eind november is de tentoonstelling over de Mondiale Voetafdruk te zien in Vlissingen. Hij staat opgesteld in de Openbare Bibliotheek 'Het Spui'. Naast meer informatie kan iedere bezoeker er de eigen voetafdruk berekenen met de papieren quick scan. De tentoonstelling is georganiseerd door de Stichting MIC/MEC Walcheren. Voor meer informatie kunt u terecht bij Els v.d. Kerkhof, tel. 0118-417039.
- Nieuws van september 2002 - City Limits; de footprint van London Op 10 september werd onder de titel 'City Limits'
de footprint van London gepresenteerd. De bevolking van 'greater London'
omvat 7.400.000 inwoners en hun voetafdruk is 6,63 mondiale hectares,
ofwel een ruimte van 49 miljoen hectares, 293 keer de oppervlakte van
groot Londen zelf. De berekening was een flink project dat met de steun
van diverse instellingen en een wetenschappelijke begeleidingsgroep door
het bureau Best Foot Forward uit Oxford werd uitgevoerd. De resultaten
zijn helder verwerkt in schema's, met veel opzienbarende getallen. Bijvoorbeeld
de consumptie van flessen mineraalwater; op jaarbasis 94 miljoen liter,
met een afvalberg plastic flessen van 2.260 ton. Het meest verkochte Franse
water moet daarvoor een reis van 760 kilometer maken. Nieuw is dat ook
aan scenario's wordt gewerkt voor verkleining van de footprint tot uiteindelijk
een 'fair share' in 2050. Living Planet Report 2002 inclusief water 'We eten nu onze kapitaalvoorraden aan bossen, vis en vruchtbare bodem op' Met deze waarschuwing kwam vlak voor de top in Johannesburg het verwachte Living Planet Report 2002 van WWF International uit, in samenwerking met o.a. UNEP (United Nations Environment Programme). De berekeningen zijn voor de meeste van de 146 gepubliceerde landen enigszins lager dan in 2000 door enkele verbeteringen aan het model. En voor het eerst zijn in het rapport ook de gegevens van zoetwatergebruik per hoofd van de bevolking opgenomen. Het compacte en zeer duidelijke rapport kan besteld worden bij de nationale kantoren van WWF en is te vinden via www.panda.org/livingplanet/ In de voetsporen van Franciscus De Mondiale Voetafdruk is intussen zo bekend aan het worden dat hij steeds vaker op onverwachte plekken opduikt. Zo stond onlangs in het Leidsch Dagblad een recensie over het proefschrift van de theoloog Koos Leemker, waarin het model en de kengetallen van de Mondiale Voetafdruk aan de orde komen. Het proefschrift heet 'Een mens te zijn op aarde in deze wereldtijd'. Het gaat over Franciscaanse spiritualiteit en 'de tijdbom van milieudegradatie' en Leemker bepleit een duurzame leefstijl. Voetafdruk van Navarra berekend Na Barcelona is nu ook de voetafdruk van de Spaanse streek Navarra (in Baskenland) berekend. Ze komen uit op 3,47 hectare per inwoner. Het model wordt in Navarra gebruikt om Lokale Agenda 21-activiteiten te stimuleren in gemeenten als Aragon, Burlada, Pamplona en Tudela. Van de methode is een mooie publikatie gemaakt voor een breed publiek, waarin met model fraai geïllustreerd wordt beschreven, inclusief een quick scan voor de individuele voetafdrukberekening. De publicatie is alleen in het Spaans verkrijgbaar. Het Wereldnatuurfonds in Engeland heeft een begin gemaakt met de berekening van de voetafdrukken van reizen. Het project werd gedaan in samenwerking met START (Steps Towards Responsible Tourism), Thomson Holidays en Best Foot Forward. Het project heet formeel 'Holiday Footprinting; a practical tool for responsible tourism'. (link niet meer geldig.) Footprint als 'Umbrella indicator' Binnen het project 'European Common Indicators' (ECI) van de European Sustainable Cities and Towns Campaign heeft de footprint, naast 10 eerder geselecteerde indicatoren, de plaats gekregen van 'umbrella indicator'. De ontwikkelde methode voor Europese gemeenten is onlangs in London gepresenteerd door Craig Simmons van Best Foot Forward. Het is de bedoeling dat eerst een klein aantal gemeenten de methode uitproberen voordat alle ruim 100 deelnemende gemeenten aan het ECI-project de methode krijgen voorgeschoteld. Meer informatie is te vinden op http://www.sustainable-cities.org/indicators/. Voor het project worden nog nieuwe deelnemende gemeenten gezocht! Meer informatie via ecip@ambienteitalia.it. Een folder van het monitorproject kan worden aangevraagd bij Jan Juffermans, De Kleine Aarde, tel. 0411-684921 of j.juffermans@dekleineaarde.nl. In Engeland groeit het aantal activiteiten met de footprint snel. London is al voor de tweede keer berekend. Eerder werd het eiland Wight berekend. De stad Bristol heeft een half jaar geleden haar beleid gekoppeld aan de footprint en voor de inwoners is een quick scan gemaakt, zoals we die ook in Nederland kennen. Volgens Martin Fodor van de gemeente Bristol heeft de Nederlandse scan model gestaan voor hun ontwerp. Recent is ook bekend geworden dat Wales de footprint in het beleid gaat gebruiken. Daarmee lopen ze duidelijk voorop, want het is de eerste hogere overheid die dat heeft besloten!
- Nieuws van juli 2002 - Het project Foot Fight van de Nationale Jeugdraad (voorheen NJMO) is afgerond. Ruim 600 jongeren deden mee aan een quiz over de Voetafdruk. In de finale streden 5 jonge winnaars tegen 5 landelijke politici. De jongeren bleken heel wat meer kennis in huis te hebben over de Voetafdruk dan de politici! Verder hebben 23 prominente jongeren een maand lang getracht hun Voetafdruk te verkleinen. Het resultaat is indrukwekkend: een gemiddelde besparing van 16%! De voorzitter van de Jeugdraad zelf, Joost de Bruin, spande de kroon: met een besparing van maar liefst 50% liet hij zien dat we zelfs op korte termijn op heel wat minder grote voet kunnen leven. Voor meer informatie, zie www.voetafdruk.nl. Volgende stap Voetafdruk EU-gemeenten Al vele gemeenten in Europa hebben een berekening laten maken van hun Mondiale Voetafdruk. In het nieuws van mei stonden de recente berekeningen van Oslo en Wenen. Maar bijvoorbeeld Barcelona, Hamburg en diverse gemeenten in Scandinavië, Italië en ook Nederland gingen hen voor. De methoden die gebruikt zijn blijken echter per land steeds verschillend, ofwel ze zijn niet goed met elkaar vergelijkbaar. Daarom is door de Europese Commissie aan het adviesbureau Best Foot Forward uit Oxford onlangs de opdracht gegeven een goed vergelijkbaar model voor gemeenten te ontwikkelen. Dit gebeurt voor het monitor-programma 'ECIP' van de "European Sustainable Cities and Towns Campaign'. Zie voor meer informatie: www.sustainable-cities.org. Voetafdruk op Internationale Vrouwendag Binnen het Ministerie van VROM wordt elk jaar een activiteit georganiseerd in het kader van de Internationale Vrouwendag op 8 maart. Dit jaar was het thema 'Internationaal'. Naast informatie over bijvoorbeeld Fair Trade werd die dag ook de mobiele poster-tentoonstelling over de Mondiale Voetafdruk van De Kleine Aarde opgesteld. In totaal waren een zestal kramen in de buurt van de catering neergezet, zodat het personeel daar tijdens de pauze kon rondkijken. In Vlaanderen zijn er heel wat activiteiten met de Voetafdruk gaande; zie eerder nieuws. Opmerkelijk is dat bijvoorbeeld in de Belgische Vastenactie de Voetafdruk wordt gebruikt om daarmee het belang aan te geven dat we weliswaar goed kunnen helpen bij duurzame ontwikkeling in arme landen, maar dat we juist ook naar onze eigen Voetafdruk op aarde moeten kijken, omdat die mogelijk een belemmering vormt voor ontwikkeling van anderen. Ecolife, de organisatie die voor dergelijke campagnes in België actief is, heeft nu de opdracht gekregen ook voor Wallonië een campagne te gaan ontwikkelen. Meer informatie: www.ecolife.be. Voor de tweede keer werd in Vlaanderen de campagne Ecoscore gehouden, waarmee huishoudens werden uitgedaagd hun Voetafdruk te verkleinen. Op 16 juni werd de tweede ronde, genoemd Ecoscore Bis, afgerond. Het resultaat wordt uitgedrukt in voetbalvelden. Door 35 huishoudens werden samen 52,9 voetbalvelden bespaard. Uitgerekend werd ook dat de deelnemers daarmee uitkwamen op een gemiddelde Voetafdruk die 25% kleiner is dan de gemiddelde Belgische Voetafdruk. Meer informatie: www.ecolife.be. Een vijftal mensen van regionale besturen (waaronder de provincie Friesland) in vijf Europese landen, hebben het plan opgevat een gezamenlijk project op te zetten voor duurzaam inkopen. Ze willen daarvoor een objectieve meetlat gaan gebruiken. Daarom wordt een proef gepland voor de berekening van de Voetafdruk voor een aantal voorbeeldproducten, die veel worden gekocht, dus waarbij inkoop met de kleinste Voetafdruk een aanzienlijke milieuwinst kan opleveren. Verwacht wordt dat het project in 2003 van start kan gaan.
- Nieuws van mei 2002 - In het vlindervormige paviljoen van de Wageningse Universiteit op de Floriade kun je op een groot aantal computers een nieuw Voetafdruk-spel spelen. Je kan vijf keer een keuze maken tussen twee min of meer vergelijkbare producten, zoals kiwi's of appelen en rijst of aardappelen. Bij de keuze voor de producten met de kleinste voetafdruk zie je een eiland groter worden. Bij de grootste voetafdruk krimpt het eiland. Het spel is wat traag, maar de moeite waard om eens te gaan spelen. Twee adviesbureau's benieuwd naar hun voetafdruk Het adviesbureau 'Best Foot Forward' in Oxford was de eerste die vorig jaar haar 'diensten-voetafdruk' berekende. Zie het nieuws van september 2001 en het ACCA-rapport nr. 65 via www.accaglobal.com. In Nederland zijn de adviesbureau's Brighthouse uit Helvoirt en MilieuNet uit Utrecht de eerste in Nederland die dit nu ook willen laten doen. Van de ontwikkelingen wordt u op de hoogte gehouden. De Remonstrantse Broederschap in Nederland is van plan een methode te laten ontwikkelen om de voetafdruk van een kerk te kunnen berekenen en die vervolgens ook met andere kerken te kunnen vergelijken. In dit geval kan de voetafdruk uitgedrukt worden per kerkbezoek of per kerklid. Een andere mogelijkheid is nog de voetafdruk te berekenen per vierkante meter oppervlak van het kerkgebouw. Twee onderzoekinstellingen en het Centrum voor Ontwikkeling en Milieu aan de Universiteit van Oslo hebben samen de voetafdruk van Oslo degelijk berekend. Ze komen uit op een 13% kleinere voetafdruk dan het Noorse gemiddelde. Het model is uitvoerig in het Noors gepubliceerd, maar er is ook een Engelse samenvatting gemaakt van zes pagina's. Daarvoor kan men contact opnemen met mevr. Ingrid T. Norland via email: i.t.norland@prosus.uio.no. Over de berekening van de Voetafdruk van de stad
Wenen is een uitvoerig rapport in het Duits verschenen, met een korte
samenvatting in het Engels. Men komt uit op een bescheiden 3,9 hectare.
Hoewel er in verschillende steden vaak nog met andere berekeningsmethoden
wordt gewerkt, is in het verslag een vergelijking opgenomen met diverse
andere steden, zoals Den Haag (4,9 hectare), Santiago de Chili
(2,9 hectare) en Toronto (7,7 hectare). Voetafdruk in cursus Lifestyle In het Duurzaam Huis van Leidsche Rijn in Utrecht wordt op 3 juli een presentatie gegeven over de nieuwe cursus Lifestyle en Duurzaamheid. Tijdens de cursus maakt men ook kennis met de Mondiale Voetafdruk. Opgeven is nodig voor 10 juni en deelname is gratis. Opgeven via tel. 030-2412496 of email info@duurzaam-huis.nl. In juli 2002, net voor de aarde-top in Johannesburg, komt een nieuwe editie uit van het in 2000 verschenen Living Planet Report. Daarin werd toen voor het eerst een combinatie gepubliceerd van zowel de index van de dramatische afname van de mondiale biodiversiteit als de nog fors doorgaande groei van de totale mondiale Voetafdruk van de mensheid. Een compact document, ideaal voor politici. Het Living Planet Report is een uitgave van het Wereld Natuur Fonds, in samenwerking met diverse instellingen, waaronder het United Nations Environment Programme (UNEP).
- Nieuws van februari 2002 - Verslag fase III (2001) beschikbaar De (goede) ervaringen
met de proef-campagnes in zes gemeenten met de Mondiale Voetafdruk staan
in het nu verschenen verslag over 2001 (fase III), dat De Kleine Aarde
heeft uitgegeven. Het is te bestellen via tel. 0411-684921 of via info@dekleineaarde.nl;
prijs 6,60 euro, inclusief de verzendkosten. In twee publicaties, die in 2001 door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten zijn gepubliceerd, wordt aandacht besteed aan de Mondiale Voetafdruk. Het gaat om de uitgaven "Grenzenloos Duurzaam" en "Kansen voor Duurzaamheid", die beide op toegankelijke wijze (met veel concrete voorbeelden) informatie geven over het werken aan lokale duurzaamheid, in mondiaal perspectief (www.vnguitgeverij.nl). Voetafdruk in Draaiboek Lokale Agenda 21 Door de organisatie Vlaams Overleg Duurzame Ontwikkeling (VODO), te vergelijken met de NCDO in Nederland) is in 2001 het grote 'Draaiboek Lokale Agenda 21' uitgebracht (20 euro + verzendkosten). In deze publicatie wordt verwezen naar de Mondiale Voetafdruk en de aktiviteiten in Nederland. Ook werd het concept van de Duurzaamheidstoets opgenomen, die samen met de gemeente Wymbritseradiel werd ontwikkeld. VODO, tel. 00 31 2 536 19 40 of vodo@ngonet.be. Voor de campagne 'Ecoscore' wordt de Belgische Quick Scan gebruikt, die ontwikkeld is door Robrecht Cardyn van Ecolife. De scan kan worden gedownload: www.ecolife.be en www.ecoscore.be. Zie verder het Belgische nieuws van september 2001, waarin enkele correcties zijn aangebracht. De Voetafdruk in het basisonderwijs Er wordt regelmatig gevraagd om materiaal over
de Mondiale Voetafduk voor basisscholen. Daarvoor is in Tilburg door het
COS en het Natuurmuseum mooi materiaal ontwikkeld en werd op grote schaal
gebruikt (zie het nieuws van juni 2001). Informatie: COS, 0135351523. De Voetafdruk is een mooie maat om de duurzaamheid van producten en diensten te vergelijken. Dat gebeurt voor het beloningssysteem Green Smiles. Voor meer informatie zie de site www.greensmiles.nl.
|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |